English
Precision Medicine คืออะไร ?
Precision Medicine หรือ “ การแพทย์แม่นยำ ” เป็นแนวความคิดใหม่ทางการแพทย์ ในการวินิจฉัย การป้องกันและการรักษาโรคที่ออกแบบมาเฉพาะบุคคล ร่วมกับการใช้เทคโนโลยีการถอดรหัสพันธุกรรมของมนุษย์ (DNA sequencing) ที่ลงรายละเอียดลึกระดับDNA โดยคำนึงถึงความผิดปกติของยีน สภาพแวดล้อมและวิถีชีวิตของแต่ละบุคคล ช่วยในการรักษาแบบกำหนดเป้าหมายเฉพาะบุคคล ช่วยเพิ่มอัตรารอดและหายจากโรคที่รักษายาก เพื่อประโยชน์ในการปรับปรุงสุขภาพของประชาชน
เป็นแนวความคิดใหม่ทางการแพทย์ที่นำเอาข้อมูลพันธุกรรมหรือข้อมูลในระดับโมเลกุล ของผู้ป่วยมาประมวลผลมาใช้ในการตรวจวินิจฉัย การเลือกรูปแบบการรักษา การเลือกใช้ยา สามารถนำไปประเมินความเสี่ยงต่อการเกิดโรคและช่วยวางแผนการป้องกันด้วยการปรับเปลี่ยนวิถีชีวิตประจำวันให้ห่างไกลโรค โดยมียุทธศาสตร์ที่สำคัญคือการรักษาแบบจำเพาะของแต่ละบุคคล ซึ่งถูกกำหนดอยู่บนรหัสพันธุกรรม อาศัยข้อมูลเชิงลึกทางพันธุกรรม เพื่อประเมินความเสี่ยง ลงรายละเอียดระดับยีนหรือระดับ DNA ของรายบุคคล ซึ่งความแม่นยำมีการพัฒนามากขึ้นเรื่อย ๆ “การแพทย์แม่นยำ” จะเน้นการรักษาที่กลไกการเกิดโรคของแต่ละบุคคล จึงสามารถลดผลข้างเคียงของการรักษาได้ดีกว่าและมีความแม่นยำกว่า ในขณะที่การแพทย์ที่ให้บริการอยู่ในปัจจุบันจะเป็นการรักษาตามอาการเพียงเท่านั้น
3 ข้อดีของ Precision Medicine
Precision Medicine กับโรคมะเร็ง
ปัจจุบันมีผู้ป่วยด้วยโรคมะเร็งเพิ่มมากขึ้น โรคมะเร็งเป็นสาเหตุการเสียชีวิตในอันดับต้นๆ ของประชากรไทยติดต่อกันมานานหลายสิบปี จากสถิติล่าสุดในปีพุทธศักราช 2554 ของกระทรวงสาธารณสุข มีรายงานว่ามีผู้เสียชีวิต 61,082 ราย เฉลี่ยชั่วโมง ละเกือบ 7 ราย เป็นชาย 35,437 ราย และหญิง 25,645 ราย และคาดการณ์ว่าจะมีแนวโน้มการเพิ่มจำนวนของผู้ป่วยรายใหม่มากขึ้นเรื่อยๆอย่างต่อเนื่อง จึงมีการแสวงหาแนวทางใหม่ๆ ในการรักษาผู้ป่วยทุกชีวิตให้ดีขึ้น
จึงได้มีการนำแนวคิด “Precision Medicine” มาเป็นแนวทางในการรักษา ซึ่งนับเป็นการรักษาที่ต้นเหตุของโรคมะเร็งอย่างแท้จริง โดย Precision Medicine จะทำการรักษามะเร็ง โดยเน้นไปที่ยีนที่มีความผิดปกติ ที่ทำให้เกิดมะเร็งนั้น และใช้ยาที่มีความเฉพาะเจาะจง เพื่อให้ผลการรักษาที่ดีขึ้นกว่าแต่ก่อน และป้องกันการกลับมาเป็นซ้ำได้อีกด้วย
Precision Medicine ร่วมกับการใช้เทคโนโลยีการถอดรหัสพันธุกรรมของมนุษย์ (DNA sequencing)
ในช่วง 10 ปีที่ผ่านมา มีการพัฒนาและนำเอาวิธีการจัดลำดับเบสแบบใหม่มาใช้ ซึ่งวิธีใหม่นี้มีความสามารถในการหาลำดับเบส ในปริมาณที่มากกว่า (high- throughput) ทำได้หลายตัวอย่างในเวลาเดียวกัน (multiplexing) และ มีความไวในการตรวจหาการกลายพันธุ์ของ DNA สูงกว่า (high sensitivity) ซึ่งวิธีนี้เรียกรวมๆ ว่า Next Generation Sequencing (NGS)
โดยในปัจจุบันเทคโนโลยี NGS ที่เป็นที่นิยมและใช้กันมากที่สุดได้แก่ sequencing by synthesis (SBS) technology ของบริษัท Illumina และ semiconductor sequencing technology ของบริษัท Life Technologies NGS ได้ถูก นำมาใช้กันอย่างแพร่หลายในโรงพยาบาลหลายแห่งและห้องปฏิบัติการชั้นนำของโลก เพื่อช่วยในการวินิจฉัย และการวิจัยโรคต่างๆ รวมถึงโรคมะเร็ง
หากสนใจเทคโนโลยี NGS ของ Illumina สามารติดต่อ Bio-Active ทางเรามีทีมผู้เชี่ยวชาญ (Field Application Specialist) คอยให้คำปรึกษาฟรี!
ทางเราหวังเป็นอย่างยิ่งว่าเทคโนโลยีนี้จะเป็นส่วนช่วยในการรักษาผู้ป่วยโรคมะเร็งทุกท่าน และหวังว่าจะเป็นส่วนช่วยยกระดับการรักษาของวงการแพทย์ในประเทศไทยให้ดียิ่งขึ้น
References
1. “การแพทย์แม่นยำ” การวินิจฉัยและรักษาโรคที่ลงลึกถึงระดับ DNA
https://www.hfocus.org/content/2022/12/26597
2. การใช้เทคโนโลยี Next Generation Sequencing ในการวินิจฉัย รักษาและวิจัยโรคมะเร็ง
โดย ณฐินี จินาวัฒน์ และ ภูมิ สุขธิติพัฒน์
file:///D:/artteristic,+Journal+manager,+062-065.pdf
3. มะเร็งกับแนวทางรักษาใหม่ ไม่ใช่แค่หายแต่ป้องกันการกลับมา
https://www.bumrungrad.com/th/health-blog/september-2017/precision-medicine-cancer-prevention
4. https://klairemedicalcenter.com/departments-1-2/precision-medicine/
